Land van Cuijk

Een bloemenweide...


We hebben het met z’n allen druk, druk, druk.. Zó druk dat er voor zaken als tuinieren weinig tijd overblijft.
Daarom wordt er vaak een “onderhoudsvriendelijke” tuin aangelegd.
Dat komt dan vaak tot stand door het aanleggen van een gazon (soms met kunstgras) met daarin of omheen een paar struiken en héél veel steen.

Wanneer men bang is voor wateroverlast (regen zakt immers moeilijk weg in een natuurstenen terras) wordt ook nog wel eens gekozen voor een veredelde grindbak (Max Verstappen zou eens op bezoek komen) en daarin dan een paar planten.

Dit soort tuinen vergen dan wel weinig werk, maar spannend of interessant zijn ze ook allerminst.
En dat terwijl “onderhoudsvriendelijk” toch óók best spannend of interessant kan zijn.
Oké, een gazon kost inderdaad flink wat tijd. Zo begin je in april, wanneer de dagtemperatuur begint op te lopen met wekelijkse maaibeurten tot soms wel begin december met het opwarmende klimaat.
Je kunt natuurlijk ook eens omdenken: wat wanneer je een gazon mét de natuur interessant kunt maken?

Dat hoeft niet zo heel erg moeilijk te zijn, je moet er vooral dingen voor láten!
Meerdere malen per jaar bemesten? Niet nodig!
Het gazon verticuteren en vervolgens bij zaaien? Niet nodig!
40 keer per jaar maaien? Niet nodig!
Je moet wél iets leren daarvoor: het gebruik van een zeis…
Je kunt een kaal, kortgeschoren gazon ook omvormen tot een bloemenweide die véél minder werk en inspanning kost en dan ook nog eens veel fleuriger is en óók nog eens leuk voor (klein)kinderen.

Hoe doe je dat?
Je kunt het heel rigoureus aanpakken, het complete gazon er uit, omspitten, bloemenmengsels zaaien, volgende jaren telkens weer omspitten (veel van die bloemenmengsels bestaan uit soorten als klaproos die “vers gespitte”grond nodig hebben).

Maar het ging toch om mínder werk? Dat kan ook!
Je begint met het voor het laatst heel grondig verticuteren van het gazon, het is prima wanneer op de nodige plekken “kale”grond zichtbaar wordt.
Vervolgens zaai je op die vers geverticuteerde grond heel dun een mengsel van bloeiende kruiden in. Dit soort mengsels is bij diverse zaadhandelaren te koop.
Hierbij is het wél belangrijk dat bij dat mengsel het zaad van de Ratelaar (Rhinanthus) zit.

Er zijn verschillende soorten Rhinanthus en het is belangrijk dat er verschillende soorten in het mengsel zitten, de planten zoeken het zelf verder dan wel uit welke soort zich in jouw bloemenweide thuis voelt.
De reden dat deze plant in het mengsel moet zitten is dat het een halfparasiet is die de grassen uit het gazon verzwakt zodat het gras niet binnen de kortste keren weer alles overwoekert en alle inspanningen teniet doet.

Wanneer je hebt gekozen voor een mengsel van zaden die in het voorjaar bloeien kun je ook diverse vroegbloeiende bolletjes planten. Denk daarbij aan soorten als sneeuwroem, diverse krokussen, sneeuwklokjes etc. etc.
Die vroege bolletjes geven al vroeg in het jaar kleur aan de tuin en met name de hommels zullen je enorm dankbaar zijn!

Wanneer je met de transformatie van je gazon in het voorjaar begint zullen er het eerste seizoen met name soorten van “geroerde grond” als klaprozen en korenbloem verschijnen, de z.g. “pionier planten”.
De volgende jaren zullen andere soorten echter het stokje gaan overnemen.

Wat er verder zal gaan gebeuren is dat er ook diverse insectensoorten zich in de bloemenweide thuis zullen gaan voelen, zoals bijvoorbeeld diverse graafbijen. Dat zijn wilde bijensoorten die in een (zelf gegraven) gaatje in de grond hun eitjes leggen en de larven verzorgen. In een traditioneel gazon verhinderen de wortels van het gras dat maar in de bloemenweide krijgen deze bijen alle kans! Iedereen weet inmiddels hoe moeilijk de honingbij, maar óók de diverse wilde bijen het hebben.
Die wilde bijensoorten zijn echter héél belangrijk voor de bestuiving van onze voedselgewassen en kunnen dus elk steuntje in de rug gebruiken.

Pas het volgende jaar zo rond medio juli is de eerstvolgende klus in de bloemenweide aanstaande: het inmiddels lange gras met de uitgebloeide bloemen moet gemaaid en afgevoerd worden.
Nu komen dus de lessen “maaien met de zeis” van pas.
Nadat het gras en de kruiden zijn afgemaaid met de zeis is het van belang dat het maaisel een week of 2 op de weide blijft liggen, in deze periode laten de planten hun zaden vallen zodat er ook in komende jaren weer bloemen in de bloemenweide bloeien.

Nadat het maaisel uiteindelijk is afgevoerd kan het teruggekeerde gazon weer elke 2 weken gemaaid worden met de maaier op de hoogste stand.
In eerste instantie zal het gazon er “niet uitzien” maar na verloop van een paar weken staat er weer volop gras, maar óók groen van kiemende kruiden.
Het maaisel mag niet als mulch op het gazon blijven liggen maar moet worden afgevoerd (daarmee wordt geleidelijk ook de grond wat verarmd, dat is goed voor de bloeiende kruiden).